Herfst of toch winter
Het is een mooie herfst geweest met mooie kleuren en doordat het lang warm bleef veel paddenstoelen. Op nachtvorst moesten we wachten tot in november en daarmee ook op de boerenkool. De herfst is eigenlijk de voorbereiding voor de winter; planten sterven af, trekken zich terug in de grond en doen het even kalm aan. Bomen en struiken trekken hun voedingsstoffen terug uit de bladeren en slaan dat op in de stam. Daardoor zien we dan de onderliggende kleuren: geel, rood en bruin.

En als er dan een paar flinke herfstbuien voorbij komen en wat vorst laten de bomen het blad vallen. Het meeste blad wat valt laten we liggen tussen de planten en struiken. Het beschermd tegen de vorst en zorgt voor schuilplekken voor insecten, rupsen en insecteneitjes. Dat is dan weer fijn voor dieren die daar van leven en daarom is die merel altijd zo druk tussen de bladeren.
Veel blad is ook naar de bladhoop verhuisd in de bosrand of compostbakken. Over twee jaar is dat weer mooie bladcompost.
Over of je nu wel of niet de afgestorven delen van de planten moet afsnoeien verschillen de meningen. Het ziet er in de winter met rijp of sneeuw erop erg mooi uit en het is een mooie schuilplek voor allerlei beestjes, maar ook meeldauw , roest , bladvlekkenziekte etc overwinteren zo en die steken de boel dan weer lekker aan in het nieuwe seizoen. Als tuinvrouw/man moet je dus besluiten wat zwaarder weegt. Uiteindelijk gaat alles er natuurlijk af want je wil het voorjaar tegen die tijd ten volle aan zien komen. Maar goed dat duurt nog even. Eerst nog vorst, sneeuw, ijs en gure wind en natuurlijk warme chocolademelk en kerstkransjes. Winter!